ลักษณะทางพฤษศาสตร์


 ลำต้น   มีเปลือกบางเรียบสีเทาถึงเทาดำเปลือกมักลอกเป็นแผ่นๆเป็นสีขาวหรือน้ำตาลถ้าเจริญเติบโตอยู่ในป่าทึบมักมีลำต้นสูงชะลูด แต่ต้นที่เจริญเติบโตอยู่ในที่โล่งแจ้งมักแผ่ทรงพุ่มกว้างกึ่งเปราะเนื้อไม่บิดแตกง่าย ลำต้นสามารถเจริญเติบโตจนถึงเส้นผ่านศูนย์กลางได้ถึง35ซม. หรือมีเส้นรอบวงที่โคนลำต้นหลักประมาณ10เซนติเมตร เนื้อไม้แน่นละเอียดมีสีแดงน้ำหนัก 740-930 กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตรที่ความชื้น 15 เปอร์เซ็นต์


ใบ มีสีเขียวเข้มขนาดเล็กกว้าง1-5มิลลิเมตร ยาว 5-25 มิลลิเมตร รูปร่างขอบขนาน  (oblong)ขอบใบเรียบ ปลายใบมน(obtuse)หรือมีหยัก ฐานใบไม่เท่ากันเป็นใบเดี่ยวแต่เรียงเป็น แถวสลับตรงข้ามระนาบเดียวกันและมีระยะห่างเท่าๆ กัน ปริมาณค่อนข้างหนาแน่นบนกิ่งย่อยขนาดเล็ก(lateral twig)จึงทำให้ดูคล้ายใบประกอบแบบขนนก ไม่มีก้านใบ(sessile)มีหูใบเป็นรูปสามเหลี่ยมยอดอ่อนของมะขามป้อมจะมีสีแดงอ่อนๆ และจะเปลี่ยนเป็นสีเขียวเมื่อผ่านไป 2-3 วัน




 ดอก มีขนาดเป็นดอกแบบไม่สมบูรณ์เพศ(unisexual)เกิดเป็นกระจกละ6-10ดอก เกิดหนาแน่นที่ง่ามใบ มีสีเหลืองอมเขียวความยาวประมาณ 4-5 มิลลิเมตร ดอกตัวผู้ลักษณะเป็นหลอด(tubular)ที่ส่วนโคน และมีก้านดอกเล็กมาก ก้านดอกยาว 1-2.5 มิลิเมตร ไม่มีกลีบดอก กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกัน(perianth lobe)โดยแยกเป็น 6 กลีบ ที่ส่วนบนมีเกสรตัวผู้ 1-3 อัน ก้านเกสรตัวผู้ยาวประมาณ มิลลิเมตร ดอกตัวเมียไม่มีก้านดอก(sessite)มีกลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด มีรังไข่แบบ superior แบ่งเป็น 3 ช่อง(superior 3 celledovary)ส่วนบนของรังไข่มีก้านเกสรตัวเมีย(style)3 ก้าน เชื่อมติดกันครึ่งหนึ่งของความยาว ปลายแยกเป็น แฉก ดอกตัวผู้และดอกตัวเมียเกิดบนกิ่งเดียวกัน ในหนึ่งช่อดอกจะมีดอกตัวผู้เป็นจำนวนมากและมีดอกตัวเมียน้อย













 ผล ลักษณะกลมถึงกลมแป้น(oblate)เป็นผลแบบมีเนื้อบริเวณขั้วผลและก้นผลแบนเล็กน้อยมีเส้นแบ่งผลตามแนวตั้งเป็น 6 กลีบ ผลดิบสีเขียวเมื่อแก่มีสีเหลืองงอมเขียวสดใส เปลือกบาง เนื้อผลใสกรอบฉ่ำน้ำ ผลในธรรมชาติมีขนาดเล็กมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2.14 เซนติเมตร  น้ำหนักผลประมาณ 5-10 กรัม ส่วนผลจากพันธุ์ปลูกที่มีการปรับปรุงพันธุ์และคัดเลือกแล้วจะมีขนาดใหญ่ น้ำหนักประมาณ 28-50 กรัม ผลประกอบด้วยส่วนที่เป็นเนื้อผลประมาณ 90 เปอร์เซ็นต์  ซึ่งเป็นความชื้นเสีย 70.5 เปอร์เซ็นต์ ผลส่วนใหญ่จะมีเนื้อล่อนจากเมล็ด(free stone)



 เมล็ด มีเปลือกหุ้มเมล็ดแข็ง(drupe)มี 6 กลีบซึ่งเมื่อแตกออกจะมี 3 พู แต่ละพูจะมี  เมล็ดในหนึ่งผลจึงมี 6 เมล็ด แต่อาจไม่สมบูรณ์ทั้ง 6 เมล็ด เมล็ดมีรูปร่างเป็นรูปสามเหลี่ยมมีสีน้ำตาลดำยาวประมาณ 4-5 มิลลิเมตรกว้าง 2-3 มิลลิเมตร หรือขึ้นอยู่กับขนาดความสมบูรณ์ของผลและสายพันธุ์/เมล็ดมะขามป้อมประกอบด้วยน้ำมันสีน้ำตาลเหลือประมาณ 16 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งมีส่วนประกอบดังนี้ linoleic acid 44 เปอร์เซ็นต์ oleic acid 24.8 เปอร์เซ็นต์ linolenic acid 8.8 เปอร์เซ็นต์ stearic 2.2 เปอร์เซ็นต์ palmitic acid  เปอร์เซ็นต์และ myristic acid 1.0 เปอร์เซ็นต์








ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น