ในอดีตการขยายพันธุ์มะขามป้อมใช้การเพาะเมล็ดโดยนำเมล็ดจากผลที่แก่เต็มที่มาแกะเนื้อผลออก แล้วตากแดดเพื่อให้เปลือกหุ้มเมล็ด(endoearp)แตกการตากแดดควรใส่ในถุงตาข่ายที่มีตาถี่เพื่อป้องกันเมล็ดกระเด็นหายเนื่องจากแรงดีดของเปลือกหุ้มเมล็ด ภายในเปลือกหุ้มเมล็ดของแต่ละผลจะมีเมล็ด 6 เมล็ด แต่อาจไม่สมบูรณ์ครบทั้ง 6 เมล็ด จึงต้องทอสอบความมีชีวิตของเมล็ดแบบง่ายก่อนนำไปเพาะ ด้วยการนำเมล็ดไปลอยน้ำ เมล็ดที่จมเท่านั้นที่สมบูรณ์ส่วนเมล็ดที่ลอยน้ำเพาะไม่งอก การปลูกด้วยต้นเพาะเมล็ดจะทำให้ได้ผลผลิตช้าอาจใช้เวลานาน 5-8 ปี ขึ้นอยู่กับคุณภาพแวดล้อมของการเจริญเติบโตและอาจได้ต้นที่คุณภาพต่างไปจากต้นเดิม
จากการทดลองที่สถานีวิจัยสิทธิพรกฤดากร อำเภอบางสะบานน้อย จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
การเพาะเมล็ดในตะกร้าแล้วย้ายลงปลูกในถุงเพาะชำ จะได้ต้นมะขามป้อมที่มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางโคนต้นประมาณ 0.5-0.8 เซนติเมตร เมื่ออายุ 1 ปี
ซึ่งเป็นขนาดที่สามารถเปลี่ยนยอดเป็นพันธุ์ดีได้ ตามที่ทราบว่าการปลูกจากต้นเพาะเมล็ดมีความเสี่ยงต่อความแปรปรวนทางพันธุ์กรรม
อาจได้ต้นที่มีคุณภาพไม่เหมือนต้นเดิม จะทำให้มีปัญหาด้านคุณภาพของผลในกรณีปลูกเป็นการค้า ดังนั้นจึงมีความจำเป็นต้องมีการขยายพันธุ์โดยใช้ส่วนลำต้นมากขึ้น เพาะจะทำให้ได้ต้นที่มีลักษณะดีเด่นเหมือนต้นเดิมทุกประการ
สำหรับวิธีการติดตาและต่อกิ่งที่เหมาะสมมีหลายวิธีขึ้นอยู่กับขนาดอายุของต้นตอ และฤดูกาลที่ทำการเปลี่ยนแปลงยอดพันธุ์วิธีการที่แนะนำคือ การติดตาแบบปลอกเปลือก (plate budding)และติดตาแบบโล่ (chip budding)วิธีการเสียบกิ่งก็สามารถใช้วิธีเสียบข้าง(side grafting)หรือเสียบเปลือก(bark grafeing)ก็ให้ผลได้ดี สำหรับการเปลี่ยนยอดพันธุ์บนต้นใหญ่(top working)ก็สามารถทำได้ โดยได้ทดลองเปลี่ยนยอดบนกิ่งขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1.0 1.5 2.0 และ 2.5 นิ้ว พบว่าบนกิ่งขนาด 1.0-1.5 นิ้ว การเสียบกิ่งแบบเสียบเปลือกให้ผลการติด 100 เปอร์เซ็นต์ ขณะที่กิ่งขนาด 2.0-2.5 นิ้ว ให้ผลการติด 87.5 เปอร์เซ็นต์ เท่ากัน และสามารถแตกตาเป็นกิ่งยาง 40 ถึง 58 เซนติเมตร ในเวลา 2
เดือนส่วนการติดตาแบบปลอกเปลือกบนกิ่งขนาดใหญ่จะให้เปอร์เซ็นต์การติดต่ำกว่า
87.5 เปอร์เซ็นต์ กิ่งพันธุ์ดีที่นำมาติดตาหรือต่อกิ่ง ควรมีอายุและขนาดที่พอเหมาะ ควรเป็นกิ่งที่มีอายุประมาณ 1 ปี กิ่งที่แก่เกินไปเนื้อเยื่อจะแข็งและตาอาจไม่มีประสิทธิภาพแตกตาช้าหรือไม่แตกตาเลย ส่วนตาที่อ่อนเกินไปเนื้อเยื่ออาจยังไม่สมบูรณ์พอ เวลาเฉือนตาอาจจะช้ำและตาแห้งตายได้ง่าย กิ่งพันธุ์มะขามป้อมเมื่อตัดจากต้นแล้วให้ห่อด้วยกระดาษเพื่อเก็บกักความชื้น และใส่ในถุงพลาสติกมัดให้เน้นสามารถเก็บในตู้เย็นได้นาน 5-7 วัน โดยยังคงความสดที่จะนำไปตัดตาหรือต่อกิ่งได้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น